W sercu malowniczego Biłgoraja, miasta położonego na południowych krańcach województwa lubelskiego, znajduje się prawdziwa perełka dla miłośników historii i kultury regionalnej – Muzeum Ziemi Biłgorajskiej. Ta niezwykła instytucja, będąca strażnikiem dziedzictwa Biłgorajszczyzny, zaprasza odwiedzających w fascynującą podróż przez wieki, prezentując bogactwo i różnorodność tego urokliwego zakątka Polski.

Historia Muzeum

Muzeum Ziemi Biłgorajskiej ma długą i bogatą historię, sięgającą 1966 roku. Początkowo funkcjonowało jako oddział Muzeum Okręgowego w Lublinie, a następnie w Zamościu. Trzon zbiorów stanowiła imponująca kolekcja Michała Pękalskiego, wybitnego regionalisty o wszechstronnych zainteresowaniach. W 1999 roku placówka przeszła pod opiekę powiatu biłgorajskiego, zyskując obecną nazwę i status samodzielnej instytucji kultury.

Zbiory i Ekspozycje

Muzeum może pochwalić się imponującą kolekcją liczącą ponad 10 000 eksponatów, podzielonych na kilka działów tematycznych. Każdy z nich oferuje fascynujący wgląd w różne aspekty historii i kultury regionu.

Dział Archeologii

W dziale archeologii znajduje się około 200 eksponatów, w tym znaleziska z okresu Cesarstwa Rzymskiego. Choć wiele z nich to przypadkowe odkrycia, stanowią one cenne świadectwo dawnych czasów na ziemiach biłgorajskich.

Dział Etnografii

To prawdziwa perełka muzeum, licząca około 2000 eksponatów. Znajdziemy tu narzędzia pracy charakterystyczne dla regionu, w tym unikalne narzędzia sitarskie, świadczące o bogatej tradycji tego rzemiosła w Biłgoraju. Dział ten prezentuje również bogatą kolekcję rzeźby ludowej, zarówno o tematyce religijnej, jak i świeckiej.

Dział Historii i Militariów

Ten obszerny dział, liczący ponad 8000 eksponatów, prezentuje burzliwe dzieje regionu. Szczególnie interesująca jest ekspozycja poświęcona okresowi II wojny światowej, ukazująca losy Biłgoraja i jego mieszkańców w tym trudnym czasie.

Dział Numizmatyki

Kolekcja monet, banknotów i medali liczy ponad 4500 eksponatów. Wśród nich znajdują się unikalne monety z okresu Cesarstwa Rzymskiego oraz skarby monet z XVII wieku, odkryte w różnych miejscowościach regionu biłgorajskiego.

Wyjątkowe Ekspozycje

Podczas mojej wizyty w muzeum, szczególne wrażenie zrobiły na mnie dwie ekspozycje. Pierwsza, zatytułowana „Partyzancka broń” i „Partyzancka placówka”, przybliża historię ruchu oporu na Biłgorajszczyźnie podczas II wojny światowej. Druga, „Od grzędy do szafy”, prezentuje tradycyjne metody przechowywania odzieży oraz unikalne stroje biłgorajsko-tarnogrodzkie.

Zagroda Sitarska – Filia Muzeum

Niezwykłym dodatkiem do głównej ekspozycji muzeum jest Zagroda Sitarska, będąca filią placówki. To autentyczna zagroda z XIX wieku, przeniesiona i zrekonstruowana w celu zachowania unikalnego dziedzictwa sitarskiego Biłgoraja. Spacerując po zagrodzie, można poczuć atmosferę dawnego miasteczka i zobaczyć, jak żyli i pracowali biłgorajscy sitarze.

Wrażenia z Wizyty

Odwiedzając Muzeum Ziemi Biłgorajskiej, byłem pod wrażeniem bogactwa i różnorodności zbiorów. Szczególnie zaciekawiła mnie ekspozycja poświęcona sitarstwu – rzemiosłu, które przez wieki kształtowało tożsamość Biłgoraja. Interaktywne elementy wystawy pozwalają lepiej zrozumieć proces produkcji sit i docenić kunszt dawnych rzemieślników.

Spacer po Zagrodzie Sitarskiej był jak podróż w czasie. Autentyczne wnętrza, narzędzia i sprzęty domowe pozwalają wyobrazić sobie codzienne życie biłgorajskich sitarzy sprzed ponad stu lat. To doświadczenie, które na długo pozostaje w pamięci.

Informacje praktyczne: – Adres: ul. Tadeusza Kościuszki 87, 23-400 Biłgoraj – Godziny otwarcia: poniedziałek-czwartek 8:00-16:00, piątek 8:00-17:00, sobota-niedziela (listopad-kwiecień) 12:00-17:00 – Bilety: normalny 10 zł, ulgowy 8 zł – Wtorek jest dniem bezpłatnego zwiedzania – Zagroda Sitarska (ul. Nadstawna 32) otwarta od maja do października: wtorek-piątek 9:30-17:00, sobota-niedziela 12:00-17:00

Podsumowanie

Muzeum Ziemi Biłgorajskiej to nie tylko skarbnica wiedzy o regionie, ale także miejsce, gdzie historia ożywa na naszych oczach. Bogactwo zbiorów, starannie przygotowane ekspozycje oraz unikalna Zagroda Sitarska sprawiają, że wizyta w tym muzeum to niezapomniane doświadczenie dla każdego miłośnika historii i kultury. To miejsce, które nie tylko edukuje, ale także inspiruje do głębszego poznania fascynujących dziejów Biłgorajszczyzny. Bez wątpienia, Muzeum Ziemi Biłgorajskiej stanowi obowiązkowy punkt na mapie turystycznej regionu, oferując podróż w czasie, która na długo pozostaje w pamięci.